کسانى که روزه بر آن‌ها واجب نیست
مسأله: کسى که به واسطه پیرى نمى‌تواند روزه بگیرد، روزه بر او واجب نیست و کفاره هم ندارد و اگر احیانا رمضان بعد توان پیدا کرد نیز روزه بر عهده او نیست.
مسأله: کسی که به واسطه پیری، روزه برای او مشقت دارد، می‌تواند روزه نگیرد ولی اگر تا رمضان بعدی رفع عذر شد، باید قضایش را بگیرد و چنان چه تا سال بعد این عذر باقی بود، باید براى هر روز یک مد (۷۵۰ گرم)، طعام به فقیر بدهد.
مسأله: کسی که لازم است در زمان روزه، دارویی را به گونه‌ای مصرف کند که مبطل روزه است و عدم مصرف دارو برای او خطرناک بوده یا ضرر جدی دارد و راه جایگزینی هم وجود ندارد، نباید روزه بگیرد و چنان‌چه تا سال بعد فرصت، پیدا کرد، باید قضای آن را بگیرد و اگر در طول سال فرصتی برای قضای آن نداشت، باید براى هر روز یک مد (۷۵۰ گرم)، طعام به فقیر بدهد.
مسأله: افرادی که تازه به سن بلوغ رسیده‌اند و توان روزه ندارند، می‌توانند روزه نگیرند ولی قضای آن بر عهده آن‌ها است.
مسأله: در فرض بالا اگر تا رمضان بعدی توان روزه پیدا نکرد، فقط قضایش بر عهده او است و کفاره تأخیر ندارد.
مسأله: اگر انسان بیماری داشت که زیاد تشنه مى‌شد و نمى‌توانست تشنگى را تحمل کند، روزه بر او واجب نیست.
مسأله: کسی که بیماری دارد که زیاد تشنه می‌شود و روزه برای او مشقت دارد، می‌تواند روزه نگیرد و اگر تا رمضان بعد رفع عذر شد، باید قضایش را به جا آورد و الا باید برای هر روز یک مد (۷۵۰ گرم) طعام به فقیر اطعام کند.
مسأله: اگر روزه گرفتن برای جنین زن باردار ضرر داشته باشد، نباید روزه بگیرد و باید قضایش را بعدا بگیرد.
مسأله: اگر روزه گرفتن برای خود زن باردار ضرر داشته باشد، نباید روزه بگیرد و باید علاوه بر قضای آن، ظاهرا برای هر روز یک مد (۷۵۰ گرم) طعام به فقیر بدهد.
مسأله: زنی که روزه گرفتن برای فرزند یا خودش ضرر داشته باشد، باید کسی را اجیر کند که فرزند او را شیر دهد و خود روزه بگیرد و اگر آن شخص برای شیردادن طلب پول کند، لازم است که پول آن را بدهد، اما اگر نمی‌تواند پول بدهد یا کسی را پیدا نمی‌کند، حکمش بیان خواهد شد.
مسأله: زنى که بچه شیر مى‌دهد و شیر او کم است چه مادر بچه باشد و چه غیر آن، اگر روزه براى بچه‌اى که شیر مى‌دهد ضرر دارد روزه بر او واجب نیست و ظاهرا باید براى هر روز یک مد (۷۵۰ گرم) طعام به فقیر بدهد، البته قضای آن نیز بر عهده او است.
مسأله: زنی که بچه شیر می‌دهد، اگر روزه براى خودش ضرر دارد، فقط باید قضای آن را به جا آورد.
