مبطلات روزه: چهارم: باقى ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح
مسأله: اگر در روزه ماه رمضان یا قضای آن، جنب عمدا تا اذان صبح غسل نکند، یا اگر وظیفه او تیمم است عمدا تیمم ننماید، روزهاش باطل است.
مسأله: اگر در روزه مستحب یا واجب غیر روزه رمضان و قضاى آن تا اذان صبح عمدا یا سهوا جنب بماند، روزهاش صحیح است چه وقت آن معین باشد و چه نباشد. هر چند بهتر است که در اولین فرصت غسل کند.
مسأله: کسى که جنب است و مىخواهد روزه ماه رمضان یا قضای آن را بگیرد، چنانچه عمدا غسل نکند تا وقت تنگ شود، هر چند ممکن است که معصیت کرده باشد ولی مىتواند با تیمم روزه بگیرد و روزهاش صحیح است.
مسأله: اگر جنب در ماه رمضان غسل را فراموش کند و بعد از ماه رمضان یادش بیاید، باید روزه هر چند روزى را که یقین دارد جنب بوده قضا نماید. مثلا اگر نمىداند سه روز جنب بوده یا چهار روز، باید روزه سه روز را قضا کند اما اگر در حین ماه رمضان بیادش بیاید، قضای آن لازم نیست و روزههایش صحیح است.
مسأله: کسى که در شب ماه رمضان براى هیچ کدام از غسل و تیمم وقت ندارد، اگر خود را جنب کند، روزهاش باطل است و کفاره هم دارد.
مسأله: کسی که در شب ماه رمضان، برای تیمم وقت دارد، چنانچه خود را جنب کند، با تیمم روزه او صحیح است.
مسأله: اگر گمان کند که به اندازه غسل وقت دارد و خود را جنب کند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده، چه تحقیق کرده باشد و چه نکرده باشد، چنانچه تیمم کند روزهاش صحیح است.
مسأله: کسى که در شب ماه رمضان جنب است و مىداند که اگر بخوابد تا صبح بیدار نمىشود، نباید بخوابد و چنانچه بخوابد و تا صبح بیدار نشود، ظاهرا روزهاش باطل است و قضا و کفاره بر او واجب مىشود.
مسأله: هر گاه جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود، اگر احتمال بدهد که اگر دوباره بخوابد بیدار مىشود براى غسل، مىتواند بخوابد. اگر تردید هم داشته باشد، حکم آن مانند مسأله قبل است.
مسأله: کسى که در شب ماه رمضان جنب است و مىداند یا احتمال مىدهد که عادتا اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار مىشود، چنانچه تصمیم داشته باشد که بعد از بیدار شدن غسل کند و با این تصمیم بخوابد و اتفاقا تا اذان خواب بماند، روزهاش صحیح است.
مسأله: کسى که در شب ماه رمضان جنب است و مىداند یا احتمال مىدهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار مىشود، چنانچه غفلت داشته باشد که بعد از بیدار شدن باید غسل یا تیمم کند، در صورتى که بخوابد و تا اذان صبح خواب بماند روزهاش صحیح است.
مسأله: کسى که در شب ماه رمضان جنب است و مىداند یا احتمال مىدهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار مىشود، چنانچه نخواهد بعد از بیدار شدن غسل کند، یا تردید داشته باشد که غسل کند یا نه، در صورتى که بخوابد و بیدار نشود، روزهاش باطل است.
مسأله: اگر جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود و بداند یا احتمال دهد که اگر دوباره بخوابد، پیش از اذان صبح بیدار مىشود و تصمیم هم داشته باشد که بعد از بیدار شدن غسل کند، چنانچه دوباره بخوابد و تا اذان بیدار نشود، باید روزه آن روز را قضا کند و هم چنین است اگر از خواب دوم بیدار شود و براى مرتبه سوم بخوابد اما کفاره بر او واجب نمىشود.
مسأله: خوابى را که در آن محتلم شده نباید خواب اول حساب کرد بلکه اگر از آن خواب بیدار شود و دوباره بخوابد خواب اول حساب مىشود.
مسأله: اگر روزهدار در روز محتلم شود، بهتر است که فورا غسل کند اما اگر نکرد، روزهاش باطل نیست.
مسأله: کسی که میخواهد روزه بگیرد، حتی اگر روزه ماه رمضان باشد، اگر بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده، حتی اگر بداند پیش از اذان محتلم شده، روزه او صحیح است و بهتر است که در اولین فرصت غسل کند.
مسأله: کسى که مىخواهد قضاى روزه رمضان را بگیرد، هر گاه تا اذان صبح عمدا جنب بماند، روزه او باطل است ولی اگر از روی عمد نباشد، روزهاش صحیح است.
مسأله: اگر زن در ماه رمضان پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و عمدا غسل نکند، یا اگر وظیفه او تیمم است عمدا تیمم نکند روزهاش باطل است و در غیر ماه رمضان، موجب بطلان روزه نیست.
مسأله: اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و براى غسل وقت نداشته باشد، چنانچه بخواهد روزه ماه رمضان یا قضاى آن بگیرد باید تیمم نماید و روزهاش صحیح است و اگر بخواهد روزه مستحب یا روزه واجب مثل روزه کفاره و روزه نذرى بگیرد اگر چه بدون تیمم هم روزهاش صحیح است و بهتر است که در اولین فرصت غسل کند.
مسأله: اگر زن در ماه رمضان، پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و برای تیمم هم وقت نداشته باشد، روزهاش صحیح است و بهتر است که در اولین فرصت، غسل کند.
مسأله: اگر در ماه رمضان، زن بعد از اذان صبح بفهمد که پیش از اذان صبح پاک شده است و تا آن لحظه کاری که مبطل روزه باشد نکرده باشد، روزهاش صحیح است.
مسأله: اگر زن بعد از اذان صبح از خون حیض یا نفاس پاک شود، نمیتواند در آن روز روزه بگیرد.
مسأله: اگر زن در بین روز خون حیض یا نفاس ببیند اگر چه نزدیک مغرب باشد، روزه او باطل است.
مسأله: اگر زن غسل حیض یا نفاس را فراموش کند و بعد از یک روز یا چند روز یادش بیاید، روزههایى که گرفته صحیح است اما روز آخر را اگر هنوز مغرب نشده است، نمی تواند روزه بگیرد.
مسأله: اگر زن پیش از اذان صبح در ماه رمضان از حیض یا نفاس پاک شود و در غسل کردن کوتاهى کند و تا اذان غسل نکند و در تنگى وقت تیمم هم نکند، روزهاش باطل است.
مسأله: زنى که در حال استحاضه است، بهتر است که غسلهاى خود را به تفصیلى که در احکام استحاضه گفته شد به جا آورد اما اگر به جا هم نیاورد، روزهاش صحیح است.
مسأله: اگر کسی غسل مس میت بر عهده او است، لازم نیست که برای روزه، آن غسل را انجام دهد.