امکان رؤیت‌پذیری هلال ماه مبارک رمضان ۱۴۴۶هجری قمری

* با عنایت به این‌که زمان مقارنه ماه مبارک رمضان سال ۱۴۴۶ هجری قمری (۱۴۰۳ هجری شمسی)، ساعت ۰۰:۴۵، ۲۸ ماه فبریه سال ۲۰۲۵ به وقت گرینویچ (ساعت ۰۴:۱۵ جمعه، ۱۰ اسفندماه سال ۱۴۰۳ به وقت تهران) می‌باشد، رؤیت ماه رمضان سال ۱۴۴۶، با چشم مسلح و غیر مسلح در جمعه شب، مطابق نقشه شماره ۱ و در شنبه شب، مطابق نقشه شماره دو می‌باشد.

نقشه شماره ۱: امکان رؤیت‌پذیری ماه رمضان در جمعه شب، ۲۸ ماه فبریه ۲۰۲۵، مطابق ۱۰ اسفندماه ۱۴۰۳، بر اساس معیار محمد شوکت العوده که با استفاده از معیار برنارد یالوپ، اصلاح و محاسبه شده است.

* * *

نقشه شماره ۲: امکان رؤیت‌پذیری ماه رمضان در شنبه شب، ۱ ماه مارچ ۲۰۲۶، مطابق ۱۱ اسفندماه ۱۴۰۳، بر اساس معیار محمد شوکت العوده که با استفاده از معیار برنارد یالوپ، اصلاح و محاسبه شده است.

راهنمای نقشه ۱ و ۲:

– رنگ سبز: در این مناطق، در صورت مساعد بودن شرایط جوی، هلال ماه به سادگی با چشم غیرمسلح رصد می‌شود.

– رنگ صورتی: در این مناطق، در صورت مساعد بودن شرایط جوی، هلال با چشم مسلح دیده می‌شود و دیدن آن با چشم غیرمسلح، خصوصا بعد از رصد با چشم مسلح و با تعیین مختصات دقیق بعید نیست. (خصوصا مناطق نزدیک به منطقه سبز)

– رنگ آبی: در این مناطق، در صورت مساعد بودن شرایط جوی، هلال فقط با چشم مسلح دیده می‌شود و امکان رؤیت آن با چشم غیرمسلح نیست. (امکان رؤیت ماه با چشم مسلح در مناطق نزدیک به رنگ سفید کم‌تر می شود.)

– بی‌رنگ (سفید): در این مناطق رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.

* * *

بررسی چند مثال:

  1. ایران: امکان رؤیت ماه در جمعه شب، در خوش‌بینانه‌ترین حالت ممکن، فقط با ابزارهای نجومی قوی امکان‌پذیر است، اما در شنبه شب، در صورت مهیا بودن شرایط، با چشم غیر مسلح هم به راحتی رصد خواهد شد، لذا آغاز ماه مبارک رمضان، برای عده‌ای شنبه و برای عده‌ای یک‌شنبه خواهد بود.
  2. قسمت‌های شرقی آفریقا، اروپا (بجز اروپای شمالی)، خاور میانه و سایر مناطق آبی: کمابیش وضعیتی مانند ایران دارند.
  3. قسمت عمده‌ای روسیه، کل چین، قزاقستان، ژاپن، اندونزی، مالزی، استرالیا و سایر مناطق سفید در نقشه شماره ۱: امکان رؤیت ماه با چشم مسلح و غیر مسلح، در جمعه شب غیر ممکن است، اما در شنبه شب، در صورت مهیا بودن شرایط، با چشم غیر مسلح هم به راحتی رصد خواهد شد.
  4. ایالات متحده آمریکا، مکزیک، کشورهای آمریکای مرکزی و سایر مناطق سبز: رؤیت ماه با چشم غیر مسلح هم در جمعه شب، در صورت مهیا بودن شرایط، با چشم غیر مسلح هم به راحتی رصد خواهد بود، لذا ماه مبارک این مناطق، قطعا روز شنبه خواهد بود.
  5. قسمت‌های غربی قاره آفریقا، برزیل، کلمبیا، بولیوی و سایر مناطق صورتی: در صورت مهیا بودن شرایط، نَه تنها امکان رصد با چشم مسلح، در جمعه شب امکان‌پذیر است که امکان رصد با چشم غیر مسلح هم بعید نیست (خصوصا در منازق نزدیک به مناطق سبز). لذا ماه مبارک رمضان بر مبنای چشم مسلح، شنبه است و بر مبنای چشم غیرمسلح، بسته به سایر مبانی، شنبه یا یک‌شنبه خواهد بود.
  6. مناسق سفید مانند فنلاند، سوئد، نروژ، گرینلند، آلاسکا و …: نَه در جمعه و و نَه در شنبه و حتی شب‌های بعد، امکان رؤیت ماه، چه با چشم غیرمسلح و چه پشم مسلح، امکان‌پذیر نیست.

 

توجه:

همان‌گونه که می‌دانید،‌ دو موضوع در مبنای فقهی اکثریت فقها درباره آغاز ماه جدید قمری مطرح است:

۱- رؤیت ماه بر اساس چشم غیرمسلح یا چشم مسلح

۲- تعمیم منطقه

که از ترکیب این‌ها بیش از ۸ حالت به وجود می‌آید و مقلدین هر یک از مراجع با توجه به مبنای فقهی مرجع خود، می‌توانند با کمک این نقشه‌ها، زمان تقریبی آغاز ماه مبارک رمضان سال  ۱۴۴۶ را در منطقه خود پیش‌بینی کنند.

البته مبنای مستقلی هم وجود دارد که تکوینی بوده و مقارنه ماه با خط فرضی بین زمین و خورشید است که این یک حالت بیش‌تر ندارد و آغاز ماه جدید برای همه مردم روی زمین در یک شبانه‌روز اتفاق می‌افتد.

جهت اطلاعات بیش‌تر، به لینک‌های زیر مراجعه کنید.

چرا گاهی اوقات در اعلام عید فطر اختلاف نظر پیش می‌آید؟

راه‌های ثابت شدن اول ماه

* * * * * * * * * * * *

اما افرادی که تابع مبنای مقارنه هستند، با توجه به این که زمان مقارنه ماه مبارک رمضان سال ۱۴۴۶، ساعت ۰۰:۴۵ جمعه ۲۸ ماه فبریه سال ۲۰۲۵ به وقت گرینویچ است، باید زمان مقارنه را بر اساس ساعت محلی خود محاسبه کرده و چنان‌چه زمان مقارنه، قبل از فجر صادق (اذان صبح) بود، همان روز را روز اول ماه مبارک رمضان در نظر بگیرند. به عنوان مثال، ساعت مقارنه به وقت محلی ایران، ساعت ۰۴:۱۵ بوده و در همه نقاط ایران، پیش از اذان صبح است، لذا ماه مبارک رمضان، برای ایران و بر مبنای مقارنه، روزجمعه، ۱۰ اسفند ۱۴۰۳ خواهد بود. (بر مبنای مقارنه روز عید فطر هم ۱۰ فروردین‌ماه خواهد بود.)

سلسله مباحثات استاد ریاحی

کتاب‌خانه قرآن و حدیث مؤسسه

فهرست درختی سایت

باز کردن همه | بستن همه