امکان رؤیتپذیری اولین هلال ماه مبارک رمضان سال ۱۴۴۴ هجری قمری (۱۴۰۲ هجری شمسی)
با عنایت به اینکه زمان مقارنه ماه مبارک رمضان سال ۱۴۴۴ هجری قمری (۱۴۰۲ هجری شمسی)، ساعت ۱۷:۲۳، ۲۱ ماه مارچ سال ۲۰۲۳ به وقت گرینویچ (ساعت ۲۰:۵۳ سهشنبه، ۱ فرودینماه سال ۱۴۰۲ به وقت تهران) میباشد، رؤیت ماه رمضان سال ۱۴۴۴، با چشم مسلح و غیر مسلح در سهشنبه شب (نقشه شماره ۱)، در هیچ کجای کره زمین، به هیچ عنوان امکان پذیر نمیباشد، اما در چهارشنبه شب، مطابق نقشه شماره ۲ قابل رؤیت است.
نقشه شماره ۱: امکان رؤیتپذیری ماه رمضان در سهشنبه شب، ۲۱ ماه مارچ ۲۰۲۳، مطابق ۱ فرودینماه ۱۴۰۲، بر اساس معیار محمد شوکت العوده که با استفاده از معیار برنارد یالوپ، اصلاح و محاسبه شده است.
* * *
نقشه شماره ۲: امکان رؤیتپذیری ماه رمضان در چهارشنبه شب، ۲۲ ماه مارچ ۲۰۲۳، مطابق ۲ فرودینماه ۱۴۰۲، بر اساس معیار محمد شوکت العوده که با استفاده از معیار برنارد یالوپ، اصلاح و محاسبه شده است.
* * *
راهنمای نقشه ۱ و ۲:
– رنگ سبز: در این مناطق، در صورت مساعد بودن شرایط جوی، هلال ماه به سادگی با چشم غیرمسلح رصد میشود.
– رنگ صورتی: در این مناطق، در صورت مساعد بودن شرایط جوی، هلال با چشم مسلح دیده میشود و دیدن آن با چشم غیرمسلح، خصوصا بعد از رصد با چشم مسلح و با تعیین مختصات دقیق بعید نیست. (خصوصا مناطق نزدیک به منطقه سبز)
– رنگ آبی: در این مناطق، در صورت مساعد بودن شرایط جوی، هلال فقط با چشم مسلح دیده میشود و امکان رؤیت آن با چشم غیرمسلح نیست. (امکان رؤیت ماه با چشم مسلح در مناطق نزدیک به رنگ سفید کمتر می شود.)
– بیرنگ (سفید): در این مناطق رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.
* * *
بررسی چند مثال:
- ایران: امکان رؤیت ماه در سهشنبه شب به طور کامل منتفی است، اما در چهارشنبه شب و در صورت مهیا بودن شرایط، با چشم مسلح به راحتی قابل رصد است و در صورت مساعد بودن شرایط امکان رصد با چشم غیر مسلح هم منتفی نیست. لذا ماه مبارک رمضان در ایران برای مراجعی که رؤیت با چشم مسلح را کافی میدانند، روز پنجشنبه، ۳ فروردینماه ۱۴۰۲ خواهد بود. البته بعید نیست برای مراجعی که رؤیت با چشم غیر مسلح را لازم میدانند نیز همین روز باشد، لیکن باید منتظر اعلام رصد بود.
- کشورهایی که در منطقه سبز قرار دارند: امکان رؤیت ماه در سهشنبه شب به طور کامل منتفی است، اما در چهارشنبه شب و در صورت مهیا بودن شرایط، با چشم غیر مسلح قابل رصد است و آغاز ماه مبارک رمضان در این کشورها و مناطق، روز پنجشنبه، ۳ فروردینماه ۱۴۰۲ خواهد بود.
- کشورهای جنوبی قاره آفریقا و آمریکای جنوبی و سایر مناطق صورتی: در این مناطق هم امکان رؤیت ماه در سهشنبه شب به طور کامل منتفی است. هر چه منطقه سبز نزدیکتر باشند، احتمال رؤیت با چشم مسلح و حتی چشم غیر مسلح بیشتر شده و هر چه به منطقه آبی نزدیکتر شوند، امکان رؤیت ضعیفتر میشود، لذا مردمان این مناطق باید منتظر اعلام رصد ماه بر مبنای مرجع تقلید خود باشند.
- کشورهای قاره استرالیا و سایر مناطق آبی: طبیعتا در این مناطق هم امکان رؤیت ماه در سهشنبه شب به طور کامل منتفی است و حتی امکان رؤیت با چشم غیر مسلح هم بسیار بعید، بلکه غیر ممکن است. لذا برای افرادی که نظر به رؤیت با چشم غیر مسلح دارند، به احتمال قریب به یقین، آغاز ماه مبارک رمضان، جمعه، ۴ فروردینماه ۱۴۰۲ بوده و برای افرادی که نظر به رؤیت با چشم مسلح دارند، باید به انتظار اعلام رصد ماه بمانند.
توجه:
همانگونه که میدانید، دو موضوع در مبنای فقهی اکثریت فقها درباره آغاز ماه جدید قمری مطرح است:
۱- رؤیت ماه بر اساس چشم غیرمسلح یا چشم مسلح
۲- تعمیم منطقه
که از ترکیب اینها بیش از ۸ حالت به وجود میآید و مقلدین هر یک از مراجع با توجه به مبنای فقهی مرجع خود، میتوانند با کمک این نقشهها، زمان تقریبی آغاز ماه مبارک رمضان سال ۱۴۴۴ را در منطقه خود پیشبینی کنند.
البته مبنای مستقلی هم وجود دارد که تکوینی بوده و مقارنه ماه با خط فرضی بین زمین و خورشید است که این یک حالت بیشتر ندارد و آغاز ماه جدید برای همه مردم روی زمین در یک شبانهروز اتفاق میافتد.
جهت اطلاعات بیشتر، به لینکهای زیر مراجعه کنید.
چرا گاهی اوقات در اعلام عید فطر اختلاف نظر پیش میآید؟
* * * * * * * * * * * *
افرادی که تابع مبنای مقارنه هستند، با توجه به این که زمان مقارنه ماه مبارک رمضان سال ۱۴۴۴ هجری قمری، ساعت ۱۷:۲۳ چهارشنبه ۲۱ ماه مارچ سال ۲۰۲۳ به وقت گرینویچ است، باید زمان مقارنه را بر اساس ساعت محلی خود محاسبه کرده و چنانچه زمان مقارنه، قبل از فجر صادق (اذان صبح) بود، روز بعد از فجر صادق را روز اول ماه مبارک رمضان در نظر بگیرند و چنانچه زمان مقارنه پس از فجر صادق بود، باز هم روز بعد را آغاز ماه بدانند که با این حساب برای همه مناطق کره زمین، آغاز ماه مبارک رمضان سال ۱۴۴۴، به صورت هماهنگ، روز چهارشنبه ۲۲ ماه مارچ سال ۲۰۲۳ (۲ فروردینماه ۱۴۰۲) خواهد بود.