فرازهایی از کتاب حماسه حسینی (قسمت بیست و سوم)

* فصل سوم ماهیت قیام حسینی

یکی از مسائل در مورد نهضت امام حسین علیه‌السلام این است که ماهیت این نهضت چه بوده است؟ چون نهضت‌ها هم مانند پدیده‌های طبیعی ماهیت‌های مختلف دارند . . .

 . . . اگر یک نهضت را هم بخواهیم بشناسیم و ماهیتش را به دست آوریم، ابتدا باید علل و موجباتی را که به این نهضت منتهی شده است بشناسیم . . .

* آیا این قیام و نهضت از نوع یک انفجار بود؟

. . . آیا این قیام و نهضت از نوع یک انفجار بود؟ از نوع یک عمل ناآگاهانه و حساب نشده بود؟ . . . نظیر انفجارهایی که برای افراد انسان پیدا می‌شود که انسان در شرایطی قرار می‌گیرد . . . نمی‌خواهد فلان حرف را بزند، ولی یک مرتبه می‌بینید ناراحت و عصبانی می‌شود و از دهانش هرچه که حتی دلش هم نمی‌خواهد بیرون بیاید، بیرون می‌آید . . .

یکی از جاهایی که در آن، راه مکتب اسلام با راه مکاتب مادی امروز فرق می‌کند، این است که مکاتب مادی امروز روی اصول خاص دیالکتیکی می‌گویند تضادها را تشدید کنید، ناراحتی‌ها را زیاد کنید . . .

آیا به این صورت بود که در اثر فشارهای خیلی زیادی که از زمان معاویه و . . . دوره یزید که رسید، دیگر اصلاً حوصله امام حسین سرآمد و گفت هرچه بادا باد، هرچه می‌خواهد بشود؟! . . . نامه‌هایی که میان او و معاویه مبادله شده است، سخنرانی‌هایی که در مواقع مختلف ایراد کرده است، از جمله آن سخنرانی معروفی که در منی، صحابه پیغمبر را جمع کرد و حدیثش در تحف العقول هست و خیلی مفصل است و خطابه بسیار غرّایی است، نشان می‌دهد که این نهضت در کمال آگاهی بوده. انقلاب است، اما نه انفجار، انقلاب هست ولی انقلاب اسلامی نه انفجار . . . چرا امام حسین در هر فرصتی می‌خواهد اصحابش را به بهانه‌ای مرخص کند؟ . . . دائماً به آن‌ها می‌گوید: . . . این‌ها جز با من با کسی از شما کاری ندارند . . . چرا؟ رهبری که می‌خواهد از ناراحتی و نارضایتی مردم استفاده کند که چنین حرفی نمی‌زند. همواره از تکلیف شرعی می‌گوید . . . این است که به شهدای کربلا ارزش می‌دهد و الا طارق بن زیاد در جنگ اسپانیا . . . سربازان و افسران را جمع کرد، اشاره کرد به دریای عظیمی که در آن‌جا بود، گفت: ایهاالناس! دشمن رو به روی شما و دریا پشت سر شما است. اگر بخواهید فرار کنید جز غرق شدن در دریا راه دیگری ندارید، کشتی‌ها دیگر وجود ندارد . . . این سرباز اگر تا آخرین قطره خونش نجنگد، چه بکند؟

اما امام حسین با اصحاب خودش بر ضد طارق بن زیاد عمل کرد، نگفت: دشمن این‌جا است، از این طرف بروید شما را از بین . . . می‌برد، از آن طرف هم بروید شما را نابود می‌کند . . .

پس انقلاب امام حسین، در درجه اول باید بدانیم که انقلاب آگاهانه است، هم از ناحیه خودش و هم از ناحیه اهل بیت و یارانش، انفجار نیست.